Bildiğiniz üzere ülkemizde evcil hayvanlar için mecburî çip uygulaması yürürlükte. 31 Aralık 2022’den sonra evcil hayvanına çip taktırmayanlara ise 10 bin TL’lik bir para cezası var.
Aynı formda bizim üzerimize kayıtlı bir hayvanı sokağa attıysak, farklı şartlar altında bu davranış da kabahat teşkil ediyor ve ceza almamıza neden oluyor.
En baştan başlayalım; çip uygulaması tam olarak ne, sokak hayvanlarıyla ne ilgisi var?
Zorunlu çip uygulaması ile ilgili aklımızdaki tüm soruları Candan Veteriner Kliniği’nden veteriner tabip Onur Candan’a sorduk, bize tüm ayrıntılarıyla açıkladı. İçerik boyunca ondan aldığımız bilgilerle durumu size özetlemeye çalışacağım.
Çip uygulaması sayesinde sokakta bir kedi ya da köpek bulduğumuzda yakınlardaki veteriner kliniklerine götürerek sahibini kolaylıkla bulmasını sağlayabiliyoruz.
Aynı vakitte çip uygulaması ile evcil hayvanlar PETVET isimli sisteme kaydediliyor. Bu sistemde kedilerimizin ya da köpeklerimizin tüm aşı, ilaç, hastalık bilgileri kayıt altına alınıyor.
Ancak sokak hayvanları için büyük bir soru işaretine dönüşen sorun da tam olarak burada başlıyor. Zira artık veteriner tabipler rastgele bir hayvanın tedavisinde kullanılan ilaçları, aşıları yalnızca PETVET sistemine kaydederek stoktan düşebilecekler. Yani sokak hayvanlarına uygulanan ilaçlar ve aşılar sisteme girilemeyeceği için bir sorun teşkil edecek.
Bu da haliyle ilaç üzere stoktan düşülmesi ve sisteme girilmesi gereken şeylerin kullanılacağı tedavilerin sokak hayvanlarına uygulanamayacağı anlamına gelecek.
Ne olacak yani, örneğin acil bir müdahale gerektiren bir sokak hayvanıyla karşılaştığımızda veterinere götüremeyecek miyiz?
Veteriner tabip Onur Candan, bu sorumuzla ilgili olarak sokak hayvanları ile ilgili tüm bakım ve tedavi süreçlerinin belediyelerin sorumluluğunda olduğunu hatırlattı ve bunun yasal bir mecburilik olduğunu söyledi.
Ancak ne yazık ki belediyelerin veteriner hizmetleri yoğunluk, bütçe ve işçi yetersizliği üzere meseleler sebebiyle kâfi olmuyor. Bilhassa otomobil çarpması üzere acil müdahale gerektiren durumlarda arayabileceğimiz hayvan ambulansları da her vakit ulaşılabilir olmuyor…
Belirtmekte yarar var; Onur Beyefendi ”veterinerler artık sokak hayvanlarına bakmayacak” üzere bir durum olmadığını; ilaçların ve aşıların sisteme girilemeyecek oluşunun bir sorun teşkil ettiğini ve bu sorunun da yakında gelecek bir düzenleme ile çözüleceğini söz etti.
Tabii ki düzenleme gelip sorun çözülene kadar sokak hayvanlarının tedavilerinde aşikâr ki kimi sıkıntılar yaşanacak…
Örneğin pek çok istekli bilhassa kedilerin kısırlaştırmasını üstlenerek sokaklarda çoğalan kedileri denetim altına almaya çalışıyor.
Ancak kısırlaştırma operasyonunda kullanılan ilaçlar da sisteme girilmesi gereken ilaçlar olduğundan artık kedi kısırlaştırma süreçleri de zati yetersiz bütçe ve işçi yüzünden düzgün işleyemeyen belediye veteriner hizmetlerine kalacak… Bu da daha çok yavru kedi, daha çok hastalık ve ölüm manasına geliyor…
Aynı formda acil bir durumda bir sokak hayvanını ilaçların girilememesi sorunu sebebiyle tedavi ettiremezsek, bu hayatlarına bile mâl olabilecek…
Sokakta baktığımız kedi ve köpekleri çip taktırarak üzerimize alsak olmuyor mu?
Eğer bir sokak hayvanını çip taktırarak sorumluluğumuz altına alırsak o artık ‘sahipli hayvan’ oluyor. Sokakta bakılması ise kabahat teşkil ediyor.
Onur Beyefendi bu noktada durumu ”Öncelikle bu yasanın en temel maksadı sokak hayvanı sayısını dolaylı yoldan azaltmak. Siz bir kedi yada köpeğe mikroçip uygularsanız artık sokak hayvanı kategorisinden çıkıp sahipli hayvan kategorisine girer ve sahipli bir hayvanın sokakta bakılması yasal olarak kabahat teşkil etmektedir.” kelamlarıyla açıkladı…
Kendisi birebir vakitte yasanın temel maksatlarının sahipli-sahipsiz hayvan ayrımını belirginleştirmek, denetimsiz beslemelerin önüne geçmek ve sokak hayvanı sayısını azaltmak olduğunu vurguladı…
Belediye veteriner hizmetleri ne durumda?
Bildiğiniz üzere belediyeler sokak köpeklerini kısırlaştırıp kulaklarına küpe takıyorlar. Onur Beyefendi birebir vakitte bu süreç sırasında kimi köpeklere çip takıldığını da belirtti. Ama yeniden de denetim altına alınması hem işgücü hem de maddi kaynak gerektiren bir süreç olduğundan sorun devam ediyor.
Bu noktada en kıymetli ikazlardan biri belediye veteriner hizmetlerinin suistimal edilmesiyle ilgili. Eski bir barınak veteriner tabibi olan Onur Beyefendi, büsbütün fiyatsız olan bu tıp hizmetlerin evcil hayvan sahibi bireyler tarafından kendi hayvanlarını fiyatsız tedavi ettirmek için kullanıldığı söylüyor. Bu da haliyle esasen zahmetli ilerleyen bir süreçte sokaktaki canların haklarına girilmesine, onlara ayrılan kaynakların sahipli hayvanlara harcanmasına neden oluyor…
Tüm sorularımıza sabırla karşılık verdiği için Onur Bey’e çok teşekkür ederiz. Candan Veteriner Kliniği’ni Instagram ve TikTok üzerinden takip edebilirsiniz.